25 kwietnia 2023 r. decyzją Komisji Europejskiej powołane zostało konsorcjum na rzecz europejskiej infrastruktury badawczej aerozoli, chmur oraz gazów śladowych ACTRIS ERIC. Wśród siedemnastu państw-założycieli tej międzynarodowej infrastruktury jest Polska, reprezentowana przez konsorcjum, w skład którego wchodzi Nasz Uniwersytet.
ACTRIS (ang. Aerosol, Clouds and Trace Gases Research Infrastructure) stanowi jeden z najważniejszych elementów europejskiej infrastruktury służącej badaniom środowiska. Jest to wielowarstwowa, wielodziedzinowa i interoperacyjna infrastruktura badawcza, w której zbierane i gromadzone są wyniki pomiarów pochodzących z rozproszonych sieci pomiarowych, a ich dane są opracowywane, standaryzowane i integrowane w centralnej bazie danych.
Przedsięwzięcie to znajduje się na tzw. Mapie Drogowej infrastruktur badawczych Europejskiego Forum Strategii do spraw Infrastruktur Badawczych (ang. European Strategy Forum on Research Infrastructures – ESFRI), a także na Polskiej Mapie Infrastruktury Badawczej.
Na poziomie naukowym Polska jest reprezentowana w ACTRIS ERIC przez konsorcjum ACTRIS-PL, w którego skład wchodzą:
- Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk – koordynator;
- Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk;
- Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy;
- Politechnika Warszawska;
- Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu – reprezentowany przez prof. UPP Bogdana Chojnickiego z Pracowni Bioklimatologii WISIM;
- Uniwersytet Śląski w Katowicach;
- Uniwersytet Warszawski;
- Uniwersytet Wrocławski.
Do najważniejszych korzyści wynikających z udziału Polski w ACTRIS-ERIC należy zaliczyć:
- współtworzenie unikatowego kontynentalnego systemu pomiarowego w zakresie badań nad aerozolami;
- stworzenie zintegrowanego centrum danych pomiarowych, które będą mogły zostać wykorzystane w interdyscyplinarnych badaniach z zakresu m.in.: hydrologii (np. wpływ zmiany klimatu na zjawiska powodziowe), nauk przyrodniczych (np. wpływ opadów, aerozoli na produktywność ekosystemów), nauk o życiu (np. zagrożenia zdrowotne związane z ekspozycją na podwyższone stężenia aerozoli), zarządzania kryzysowego (prognozowanie zagrożeń).
W ramach ACTRIS-ERIC stacja doświadczalna Pracowni Bioklimatologii UPP w Rzecinie, jako tzw. stacja pomiarowa tła (ang. background site), stała się miejscem badań związanych z pomiarami teledetekcyjnymi chmur i aerozoli, a także wymiany masy i energii między torfowiskiem, a atmosferą w środowisku pozamiejskim.
Oprócz Polski konsorcjum ACTRIS ERIC tworzą: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Norwegia, Rumunia, Szwajcaria, Szwecja oraz Włochy. Zainteresowanie przystąpieniem do konsorcjum wyraziły również Grecja i Wielka Brytania.
Źródło: https://programy.nauka.gov.pl/polska-czlonkiem-zalozycielem-actris-eric